Kuri Gohan: Cơm hạt dẻ
Ở Nhật Bản, tán lá vàng của cây hạt dẻ (kuri) là màu biểu tượng của mùa thu. Rất nhiều người Nhật Bản kết đậm món hạt dẻ mùa thu, và một trong những món ăn nhà làm phổ biến vào dịp đó chính là kuri-gohan (cơm hạt dẻ).
Để làm được món ăn vừa thơm vừa béo ngậy như vậy, bạn phải luộc mềm hạt dẻ chừng 30 phút, làm ráo nước và để nguội thêm 30 phút nữa rồi mới tách hạt ra. Nấu hạt dẻ với cơm, cho thêm mirin (rượu gạo ngọt), muối và sake. Nấu 40 phút để gia vị thấm vào cơm rồi sau đó chỉ việc thưởng thức hương vị mùa thu.
Ikura-don: Cơm trứng cá hồi
Ikura là trứng cá hồi ngâm muối. Hokkaido, cực Bắc Nhật Bản, nổi tiếng là nhà cung cấp loại trứng cá muối này. Bạn sẽ thấy ikura có mặt trong các món sushi nhưng nếu bạn muốn thử theo một dạng mới thì nên thưởng thức món cơm trứng cá hồi này. Và để gia vị đậm đà hơn, bạn có thể cho vào rong biển hay wasabi mù tạt. Mỗi lần ăn, trứng cá hồi sẽ “nổ” ra, mang vị mặn mặn nhưng ngon tuyệt.
Matsutake Gohan: cơm nấm matsutake
Ở xứ sở mặt trời mọc Nhật Bản, mùa thu mà không có mùi nấm matsutake thì chẳng còn gọi là mùa thu nữa. Môi trường sống của cây nấm cực thơm và béo này chính là rễ của các cây thông sống. Theo những ghi nhận lịch sử, cây nấm matsutake đã có từ lâu ở nước Nhật và người ta bắt đầu ăn nấm matsutake từ thời Nara và Heian (710 – 1192).
Một trong những món ăn có mặt nấm matsutake mà người Nhật Bản kết đậm là matsutake gohan – cơm trộn nấm. Bởi vì loại nấm này đã có mùi thơm sẵn rồi nên người ta chỉ cần cho xíu gia vị nữa thôi là ăn với cơm trắng cực ngon. Nếu bạn vẫn chưa thử qua món này, hãy mau mau đến Nhật vào mùa thu để thưởng thức nhé! Vừa ngắm khung cảnh mùa thu lá vàng bay vừa thưởng thức cơm nấm matsutake ngon tuyệt thì còn gì bằng.
Take-No-Ko-Gohan: Cơm măng
Take-no-ko (măng) được xem là món ăn khoái khẩu của mùa xuân ở Nhật Bản. Măng càng già thì càng cứng và đắng nên người ta phải dùng đến măng non. Để giảm bớt mùi hăng, măng sẽ được luộc sơ trước với cám gạo rồi mới dùng để chế biến món ăn.
Đây là món ăn được ăn vào dịp xuân của các gia đình Nhật Bản, và măng thường được ninh hay đơn giản chỉ cần luộc sơ. Măng mọc nhanh và chứa nhiều thành phần dinh dưỡng cao nên vào dịp xuân – mùa của mọi thứ khởi đầu mới, đây là món ăn hoàn hảo.
Unaju: Cơm lươn
Unagi (lươn nước ngọt) giàu vitamin và chất khoáng. Lươn sẽ được thái mỏng, xâu thành xiên và nướng lên - ở một số vùng, người ta sẽ hấp lươn – sau đó nhún vào hỗn hợp xì dầu và mirin (rượu gạo ngọt), đặt lươn phía trên bát cơm nóng. Thế là chúng ta đã có món cơm lươn unaju ngon lành.
Người Nhật ăn cơm lươn quanh năm nhưng vì khả năng giải nhiệt vi diệu, đây là món ăn đặc trưng của mùa hè, đến mức người Nhật có hẳn một ngày… Lễ ăn lươn (Doyo no Ushi no Hi). Phong tục này đã có từ thời thế kỉ 18 và được nhắc đến trong tuyển tập thơ cổ Nhật bản – Manyoshu.
Sekihan: Cơm đỏ
Sekihan (cơm đỏ) là món ăn truyền thống Nhật Bản – xôi được nấu với đậu đỏ azuki nên cho màu đỏ như cái tên. Sekihan được dùng trong những dịp đặc biệt ở xứ sở hoa anh đào như là sinh nhật, đám cưới, các ngày lễ như Lễ Thành Nhân. Thực chất, sekihan có mối quan hệ mật thiết với các bữa tiệc ăn mừng đến mức, khi người Nhật nói “Hãy sekihan nào!”, ý họ là “Hãy ăn mừng nào!”.
Người ta tin rằng sekihan được dùng cho các buổi tiệc mừng bởi vì màu đỏ tượng trưng cho những điều may mắn ở Nhật Bản. Khi ăn sekihan, người ta thường rắc lên gomashio (loại gia vị trộn giữa mè đen rang và muối).
